Je ontvreemde Zelf herwinnen

Dit is een gastcolumn van Reigerschap

Soms heb ik het gevoel dat er geen einde komt aan de narigheid, dat de volle omvang van het bedrog nog steeds niet zie. Maar vooral: iedere keer kom ik er achter dat de schade die mijn ex heeft aangericht groter is dan ik tot dusver had vermoed.

Wie ben ik? Waar liggen mijn grenzen? Wat wil ik? Wat vind ik normaal? Waaraan wil ik mijn tijd, middelen, energie besteden? Hoe ga ik om met klevers, bloedzuigers, parasieten (of beter: hoe houd ik ze buiten de deur)? Wanneer vind ik eigenlijk dat iemand over mijn grenzen gaat? Wat vóél ik eigenlijk…?

Hoewel deze vragen genoeg zijn om een jeugd aan te besteden, is de realiteit dat ik een volwassen, werkende, alleenstaande moeder ben, die dus niet kan kleuteren, niet in de spreekwoordelijke zandbak kan uitproberen hoe ze haar schepje en emmertje niet kwijtraakt aan assertievere kinderen…

En dat besef maakt me woedend. De grootste misdaad is niet het seksuele geweld, de dreiging, en niet al het geld dat mijn ex me afhandig heeft gemaakt. Nee, de grootste misdaad is dat hij mij van mijn eigen kern, van mijn gevoel voor normaliteit heeft vervreemd, in een levensfase waarin je die niet zonder consequenties op je dooie gemak terug kunt gaan zoeken. The show must go on, after all.

“Het lijkt alsof ze met de bedrading in je hoofd bezig zijn” – en daar slaat Iris de spijker op zijn kop. Zonder goede band met je wezen, ben je als een bootje zonder roer, zonder kiel, en zonder zeil, volstrekt overgeleverd aan de goden (of aan een nieuwe psychopaat, mocht die op een onbewaakt moment je pad kruisen).

Mijn kind heeft me uit de relatie met mijn ex gered; haar kwetsbaarheid, haar aan mij en mijn keuzes overgeleverd zijn, maakten dat het kwartje viel. Ik moest haar beschermen. Nu, anderhalf jaar later, viel dat andere kwartje: dat ik mijzelf met dezelfde vurigheid, met dezelfde gedecideerdheid, met dezelfde ernst en compassie moet beschermen. Dat waar ik mij niet goed bij voel, is niet goed voor mij – en ik laat mij niet meer over mijn eigen grenzen dwingen. Ben ik ontredderd door manipulatief of ondermijnend gedrag van derden, dan troost ik mijzelf (en niet de met de mededeling “dat het heus best wel meeviel, hoor”!) en geef mijzelf een pluim omdat ik het onderkende, mezelf niet gek liet verklaren. Van mensen bij wie ik een onprettig gevoel krijg, accepteer ik dat ik ze blijkbaar niet vertrouw, en dwing mezelf niet langer dat gevoel voor mijzelf te ontkennen of door het weg te rationaliseren met geïnternaliseerde verwijten als “wat doe je toch weer moeilijk”. Met mijn geweten en mijn sociale vaardigheden is niets mis, en mijn grenzen zijn dus normaal. Lieden die een andere mening zijn toegedaan staat het vrij een blokje om te gaan – en hoeven vooral niet opnieuw aan te kloppen. Het bewaken van mijn grenzen levert mij steeds meer het gevoel op dat ik er mag zijn, dat het leven de moeite is, dat ik het aankan, dat ik lééf.

21 gedachten aan “Je ontvreemde Zelf herwinnen”

  1. Wat mij zeker heeft gered, was het feit, dat ik werkte en op de werkvloer volstrekt normale relaties onderhield. de opmerkingen van ex over mijn zijn en handelen, trok ik in twijfel omdat ik dit soort reactie niet kreeg van vrienden en collega’s.
    ook leuk was zijn opmerking dat ik geen gevoel voor humor had, terwijl ik met anderen veel kon lachen en zij over mijn opmerkingen. Maar, dat was dan één van de minst ernstige opmerkingen. Daar kan ik een hele waslijst van maken, maar sta mezelf dat meestal niet toe, omdat dat mij alleen maar weer terugtrekt in dat deplorabele gevoel, wat ik had toen ik, eindelijk, besloot de N. voor eens en altijd te verlaten. Het is gewoon een zwart gat, waarin zij je trekken en ben je niet sterk genoeg dan is ontsnappen een ‘hell of a job’. Maar het is het alleszins waard.

  2. Wat goed verwoord en zo herkenbaar.
    Geniet van het leven, samen met je kind. Gelukkig jij bent eindelijk je ZELF weer geworden en hebt het stuur over je eigen leven in handen.
    Liefs Abel

  3. Vreemd misschien om te zeggen dat dit zalig is om te lezen maar het is zalig als je volledig in hetzelfde schuitje zit. Dank <3

    1. Hoi Leen,
      Wat fijn om te horen! Mij geeft het namelijk óók de bevestiging dat ik niet de enige ben… dat anderen met dezelfde vragen worstelen, hetzelfde proces doormaken. Het draagt allemaal bij aan ons aller herstel!
      Groetjes,
      Reigerschap

  4. De zandbak kunnen we inderdaad niet meer gebruiken, maar iedereen leert en groeit. Dat heet leven. Als je meekrijgt dat je alles maar goed moet doen en anders ‘slecht’ bent, heb je het idee wellicht dat je, als je volwassen bent, alles maar meteen goed moet kunnen. Dat is niet zo. Iedereen rommelt maar wat aan. 😉 Door ervaring pas je ook eventueel je grenzen aan. Wees wat liever voor jezelf. Ik heb exact hetzelfde proces doorgemaakt en uiteindelijk kwam ik ook tot de conclusie: Een ander mag er dan geen problemen mee hebben, ik wel. En soms bemerk ik dat ik m’n grens wel wat flexibeler mag opstellen of juist minder. Al doende leert men. Maar door de ervaring met een narcist of psychopaat is het zo traumatiserend, waardoor je je grenzen uit angst/paniek trekt. Gaandeweg leer je jezelf meer te vertrouwen en gaat de angst langzaam weg. Ik ben nu op t punt dat ik weer liever kan zijn en me kwetsbaar kan opstellen bij mensen waarbij ik aanvoel dat t kan. En dat ik weet dat als ik weer gekwetst wordt oid, het zal redden en dat ik niet machteloos sta. We zijn sterker dan we denken. Sterkte nog!

  5. Dank voor het delen.. Sterkte en hou van jezelf en geef jezelf ook die tijd.. Het duurt even, maar het is het meer dan waard om niet langer in angst te leven, JEZELF de moeite waard te vinden en terug te vinden en JEZELF te mogen zijn.. bevrijd zijn geeft je je gezondheid, je levenslust en al je energie terug..waarvan je niet wist dat je die nog in je had.. En sterker kom je uit zo’n relatie ook, omdat je de signalen sneller herkent.. en dan is het, dit is mijn grens.

  6. Herkenbaar, maak precies hetzelfde mee. Vertrokken met onze dochter van 1. Nu bijna een half jaar verder. Alleen maar leugens en verhalen die omgedraaid worden. Veel sterkte. Je hebt een hele goede beslissing genomen. Ik vind het lastig, moeilijk, verdrietig en heb veel woede. Maar gun hem niet wat hij wil. Ik probeer vooral mijn eigen leven te leiden en me niet teveel te laten leiden door zijn getreiter en de leugens, al heb ik momenten dat heel hard moet huilen. Maar krijg langzaam weer vrienden en mijn leven terug. Ik leef weer! Sterkte meid! Ik denk aan je!

  7. Gatverrr, die woede he? Ja, je moet verder en dat doe ik ook. Maar o, wat voel ik me regelmatig stuurloos, intens verdrietig en ontregeld. Het op je hoede zijn, want er zijn nogal wat van dit soort mensen om ons heen. En regelmatig brengen ze je in verwarring. Door het boek van Iris heb ik geleerd dat wanneer het niet goed voelt het ook niet goed is! Dat scheelt al een heel stuk dat ik naar de signalen luister. We horen niet voor niets de alarmbellen rinkelen en ik schuif die signalen niet meer opzij. Want die ex die mij naar de rand van de afgrond gedreven heeft is niet de enige die zo in elkaar steekt. De ellendelingen ruiken het gewoon. Dat je een goed hart hebt en zorgzaam bent. Ze zoeken het maar uit! Het gaat nu, anderhalf jaar nadat ik de relatie verbrak beter en beter met me. Het zijn momenteel golven en die gaan over me heen met grof geweld maar ik weet dat ze weer overgaan en verder rollen. En dan gaat het weer beter. Op dit moment lig ik al weer een paar dagen onder zo´n angstaanjagende golf. Ik voel paniek, woede, angst en verdriet. Zo ellendig. Maar ik weet dat het weer overgaat. Ik geloof dat ik nooit van m´n leven zal kunnen begrijpen waarom iemand in staat zou zijn iemand te willen vernietigen. Ik was de enige die hem in alles steunde en hielp. De enige die van hem hield. De rest had hem allang uitgekotst. Ik gaf hem alles, deed alles voor hem, regelde alles voor hem. Het perfecte slachtoffer om ernstig te misbruiken en kapot te maken. Maar kapot ben ik niet gegaan. Althans, niet helemaal. Ik laat nu even deze enge golf over me heen denderen en dan gaat het weer goed. En nooit, maar dan ook nooit zal wat voor engnek dan ook nog van me profiteren. Ik heb er een antenne voor ontwikkeld. Dankzij Iris. Succes en sterkte jullie allemaal. Laat de golven komen en gaan en loop weg van het narcistische tuig. LEEF!!

  8. Deze ervaringen hadden wij natuurlijk liever niet gehad in ons leven door dit soort mensen niet op ons pad te krijgen. Tegelijkertijd, hebben deze levenslessen de mogelijkheid geboden veel dieper inzicht te krijgen in alle aspecten van onszelf en het leven. Bijvoorbeeld, dat een voorwaarde voor een goed en gezond leven is dat je van jezelf kunt houden en op deze manier er van je gehouden kan worden. De N heeft deze mogelijkheden niet. Hij of zij zal altijd in de niet werkelijkheid blijven hangen van het onechte IK. Het is van belang dat je de tijd die je nodig hebt om te helen ook neemt omdat de openingen die er waren om je figuurlijk aan de haak te slaan en mogelijk nog zijn. Je hele verhaal ademt dat je van ver maar ook al ver bent gekomen. Ook kun je het goed verwoorden. Bedankt en succes!

    1. Hoi Diane,
      Dank voor je fijne reactie! Als ik mezelf vergelijk met anderhalf jaar terug: redeloos, radeloos – en gelukkig net niet reddeloos. Mijn ogen gingen nog maar net open, en wilde nog maar nauwelijks geloven wat ik zag…
      Kwartjes vielen. Meestal loopt mijn hoofd ernstig voor op mijn emoties, maar de vreugde die de levenslessen óók gebracht hebben, tja, het is raar, maar ik voel me, ondanks alle nog lopende narigheid (rechtszaak etc) lichter en geaarder dan in járen. Het is echt een transformatie, en ik ervaar het hervinden van en het ontdekken van de betekenis van mijn Zelf als zo radicale, en misschien ook wel mystieke ervaring, dat ik daarover óók heel veel vreugde en dankbaarheid voel. (No, not my Stockholm Syndrome speaking – de transformatie heb ik te danken aan al die mensen die om mij heen zijn gaan staan, niet aan mijn verwoestende ex!) Je hebt gelijk: de diepte van deze schokkende ervaring onder ogen komen, betekent de mogelijkheid tot een enorme groei. Dat is wat er gebeurt, en ik hoop dat één crisis van dit kaliber genoeg is om te worden wie ik kan worden in dit leven, het allerliefste mijn gehe(e)l(d)e, onbelaste Zelf!
      Groetjes

  9. Het lijkt op mijn verhaal in grote lijnen. Hij S. Was en is een gaslighter. Hij heeft mijn leven geprobeerd te vernietigen. Hij isoleerde me en dat ging subliem en geniepig. Langzaam aan. Stookte bekenden en wild vreemde en nog tegen me op.
    Er is geen kruid tegen gewassen. Behalve dan dat ik mijn relaties bleef onderhouden met vrienden , kennissen, collegas. En het onderscheid kon blijven maken tussen normaal behandeld worden en op een verknipte wijze. 1 avondje met mijn vriendinnen noemde hij dat ik hem de hel op aarde bezorgde. Inderdaad denk ik want ik moest binnen zijn controle blijven. Maar enfin hij is gelukkig weg, al 1, 5 jaar. En ik heb rust en ook toch niet. Hij laat nog merken dat ie in de buurt is. Door pennen met zijn naam erop of visitekaartjes in mijn tuin te gooien. Sommige mensen praten niet met me, omdat hij er komt. Maar ik weet dat ik stenen van brood wilde maken , hem mooier zag dan hij was. Ik was verliefd en dwaas . Zijn leugens haalde hem in. Hij verliet geen woonboerderij voor mij. Hij woonde in een camper naast de mestvaalt achter een boerderij waar hij een wat stro en mest voor reed. Ect ect.
    Wat was ik lief dwaas dom. Maar nu nooit weer. Mijn grenzeloze vertrouwen in de mens is weg gepest. En dat ik nooit weer klakkeloos kan vertrouwen ben ik uiteindelijk naast de pijn ook dankbaar voor.
    het was 1 harde les , me nooit weer weg te geven. !

  10. Ja, het blijft je min of meer altijd achtervolgen, er blijven littekens en gedeelde smart is halve smart, het duurt lang voor je echt verder kunt, maar ik blijf het zeggen: geloof in jezelf en je komt er! Natuurlijk heb ik het ook nog wel eens moeilijk, maar dan vooral, omdat ik mezelf niet kan rehabiliteren naar diverse mensen. Ik ben middels leugens en uitspraken van mijn ex, als een “schurk” neergezet en voor de goede gang van zaken moet ik zwijgen. Dit is dus een heel ander probleem, wat in het verlengde ligt van het slachtoffer zijn van een narcistische, psychopathische persoonlijkheidsstoornis van een gewezen relatie. Zo kom je er dus eigenlijk nooit echt vanaf. Geloof in jezelf en je wordt sterk, heel sterk! Het gaat jullie allemaal goed!

  11. Het is fijn om te weten dat ik, we, niet alleen zijn met onze ervaringen hoewel ik het nauwelijks om mij heen hoor en dat vind ik toch wel vreemd want alleen al op grond van de ervaringen die op deze site gedeeld worden moeten er heel veel narcistische psychopaten rondlopen. Enfin, jouw verhaal is grotendeels herkenbaar en dat ik hier opnieuw kijk komt omdat ik na al die jaren weer geschrokken ben. Toevalligerwijs hoorde ik dat mijn ex al andere vrouwen ontving in ons, lees: MIJN huis, terwijl ik aan het werk was. Dus al lang voordat hij compleet aan het doorslaan was en ik de knoop doorhakte van de echtscheiding. Wat was hij dan van plan? En ik wilde dat ik het niet had gehoord…. het werd mij bijna luchtig verteld want ‘die’ man was nu toch al drie jaar bij mij weg, maar het raakt mij – op het bot! Want zo kwam er een vage, verdrongen, herinnering boven…. Ik heb ooit een keer parfum op mijn hoofdkussen geroken dat ik niet herkende…. dacht dat het van mijzelf was, uit zo’n probeerflaconnetje…. Het is mij altijd bijgebleven. Gadver. En die vrouw(en) moeten het geweten hebben want mijn sporen in mijn huis waren overal, al bij de voordeur. Hoe geschift zitten die vrouwen dan toch ook in elkaar. Ik wil er niet aan denken, maar toch blijft het spoken. Wat een vreselijke leugenaar is het toch.

  12. Ja, ik ben het met je eens, dat narcisme veel te weinig bekend is. De slachtoffers van narcisme die kennen het ondertussen wel, maar dan is het eigenlijk al te laat. Ik denk dat men het verward met egoïsme. Ik heb narcisme een keer aangekaart bij GTST en daar is het even aan de orde geweest. Ik heb getracht een narcistische, psychopathische persoonlijkheidsstoornis als onderwerp in een TV programma te krijgen, maar tot dusverre zonder resultaat. “Drank maakt meer kapot dan je lief is” was of is een slogan, maar deze problemathiek is naar mijn gevoel, minstens zo erg. Ik blijf volhouden, want dan werpt het slachtoffer zijn van een narcistische psychopathische persoonlijkheidsstoornis in een relatie, hopelijk nog zijn vruchten af. Zo kun je dan negatieve zaken ombuigen naar positieve, preventieve activiteiten. Niet blijven hangen in het slachtoffer zijn, maar met de zon in de rug, knokken voor een goede zaak! Succes, want het gaat lukken!

  13. Ik werd gezien als dader door de GGZ omdat hij ze wijs maakte dat ik gestoord was en mijn hele familie was gestoord terwijl het precies andersom was. Begin nu pas te begrijpen wat ik 28 jaar niet begreep dat ik slachtoffer ben van een narcist gelukkig heb ik veel steun aan mijn pastorale werkster want bij de GGz kreeg ik alleen maar onbegrip

  14. Ja, Narcisme is inderdaad veel te weinig bekend. Daarom ben ik (61 jaar) blij dat Iris Koops het werkboek “het verdwenen zelf” heeft geschreven. Ik zat in een narcistische relatie al 5 jaar. Had het niet door. Een vriendin had er iets over gelezen en tipte mij. Ben toen het boek van Iris gaan lezen en dat deed me de ogen open. Mijn mond viel geregeld open bij het lezen. Werd ook verdrietig dat ik dit allemaal had laten gebeuren!ik dacht dat IK niet normaal was, dat het aan mij lag allemaal…..werd zelfs door de partner “bipolair gestoord” genoemd en raadde me aan in therapie te gaan…….Op DAT moment was het me helemaal duidelijk en heb relatie meteen na die uitspraak verbroken. Heb niets gezegd, heb rustig mijn jas aangedaan en ben naar mijn eigen huis gegaan. Over en uit.
    Nu een paar jaar verder zie ik in dat mijn ouders narcistisch zijn. Mijn vader leeft al 20 lang niet meer. Mijn moeder is 90 jaar en verblijft nu in verzorgingshuis. Paar maanden geleden gingen er bellen rinkelen…….steeds maar bleef ze in de slachtofferrol…..kreeg van alles naar mijn hoofd geslingerd, Vreselijk! Ik ben weer het boek van Iris gaan lezen en de kwartjes vielen weer……Via deze website heb ik nu hulp van een coach. Dat helpt me enorm om echt gehoord en begrepen te worden welke gevolgen narcistisch gedrag van mijn ouders heeft gehad en nog heeft. In mijn omgeving heb ik 1 goede vriendin, die narcisme enigszins begrijpt. Ik vind het ook moeilijk om uit te spreken dat mijn moeder zo is. Schuldgevoel…. Ze is nu dementerend en dus heeft men medelijden met haar….Daarom ben ik heel blij met wat ik lees in dit blog en de website en bijzonder blij dat ik mijn verhaal kwijt kan aan mijn coach. Ik ben dus niet “gek”,zoals de narcisten in mijn leven mij wilden laten geloven. Ik ben op de goede weg.Ik wens iedereen die te maken heeft of heeft gehad met Narcisme heel veel sterkte toe. Laten we het bekender maken door erover te praten .
    Annie

    1. Wat een moedig en inspirerend verhaal van Reigerschap, zo herkenbaar, komend uit een dysfunctionele relatie (waar je in terecht komt mede doordat narcistische moeder je nooit in de gelegenheid heeft gesteld je eigen grenzen te ontdekken) en zo weer in de klauwen van een narcist terechtgekomen in mijn geval: deze column maakt ondubbelzinnig duidelijk dat wij allereerst weer binding moeten krijgen met onze kern, en niet over onze grenzen heen moeten laten gaan. Werk aan de winkel! Dank voor het delen, beste Reigerschap!

    2. Ik kreeg zijn diagnose Asperger, omdat mijn dochter die diagnose had gekregen en ik wel eens iets op zijn plaats terug schoof. Dat hij helemaal uit zijn dak ging als mijn zoon zijn fiets een tijdje in zijn schuur liet staan werd aan voorbij gegaan. Maar mede door dat soort onnavolgbare uitspattingen ben ik wel weggegaan. De diagnose Asperger werd niet gesteld. Dat viel hem ook tegen. Buiten narcisme heeft hij zeker ADHD. Soms ga ik nog wel eens een paar opmerkingen van hem langs. Soms wordt het mij koud om mijn hart, dat ik zolang bij hem ben gebleven. Maar ja, ik moest hem ook dankbaar zijn, dat hij een gescheiden vrouw met twee kinderen onder ‘zijn hoede’ nam. Hoed je voor dit soort mensen zou ik zeggen.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *